طرح دارویار زیر ذرهبین کارشناسان خبره فرهنگستان علوم پزشکی
طرح دارویار با هدف حمایت از بیماران و جلوگیری از افزایش پرداختی از سوی آنان در صورت افزایش قیمت داروها از سال 1401 تصویب و اجرا شده است.
به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل فرهنگستان علوم پزشکی سازوکار این طرح قرار بوده به گونهای باشد که افزایش قیمت اقلام دارویی را مخصوصاً در برخی داروهای گران همچون داروهای شیمیدرمانی استاندارد پوشش دهد و بیماران برای خرید داروهای خود حتّی هزینه کمتری نسبت به گذشته پرداخت نمایند. لیکن طرح دارویار از گامهای نخستین با چالشهای فراوانی روبرو شد و حتّی رئیس انجمن داروسازان ایران دکتر محمدباقر ضیاء در گفتگویی با خبرگزاری فارس در بهمن 1401 مطالعات اولیه این طرح را نارسا و امکانات اجرایی و مالی آن را ناکافی دانست.
فرهنگستان علوم پزشکی با توجه به مسئولیت ذاتی خود در نظارت بر اجرای سیاستهای کلی سلامت ضمن برگزاری جلسات کارشناسی متعدد و انجام چندین پژوهش گزارشی مستند با عنوان تحلیلی بر طرح دارویار؛ چالشها و راهکارها تهیه کرده است که دوم شهریور 1402 در قالب بیانیه مجمع عمومی فرهنگستان منتشر شد تا هم راهنمایی برای رفع نارساییهای این طرح باشد و هم گزارشی رسمی که تقدیم رئیس جمهوری اسلامی ایران گردید.
در این تحلیل تصریح شده است که سیاست تخصیص ارز ترجیحی برای دارو در سالهای گذشته منجر به افت 75 درصدی صادرات رسمی دارو از ایران، کاهش ذخیره راهبردی نیمی از داروهای کشور به کمتر از 6 ماه، از بین رفتن قدرت رقابت داروهای ساخت ایران و بیش اظهاری مواد وارداتی توسط برخی از شرکتها و رانت 7 هزار میلیارد تومانی برای شرکتهای تولیدکننده مواد اولیه دارویی شده است.
اجرای طرح دارویار برای رفع این مشکلات توسط دولت گرچه رویکردی مثبت داشته است لیکن چالشهایی را پدید آورده که عدم همکاری وزارت بهداشت، سازمان برنامه، بانک مرکزی و سازمانهای بیمهگر و عدم صدور مجوز اصلاح قیمت برای کارخانجات داروسازی تا پایان بهار 1401 و کاهش و توقف تولید برخی شرکتها بر اثر آن از مهمترین موارد آن بوده است. قیمتگذاری دستوری بدون درنظر گرفتن تورم و عدم دعوت از سازمانهای بیمهگر در طراحی دارویار نیز از جمله دیگر چالشهای مطرحشده در این تحلیل کارشناسی است.
تحلیل علمی طرح دارویار که جزییات بیانیه مربوط به آن در بخش مکاتبات فرهنگستان قابل مشاهده است، راهکارهایی همچون هماهنگی سازمانهای دخیل و لزوم اجرای نظام دارویی بر اساس سیاستهای کلی نظام سلامت ابلاغی مقام معظم رهبری را پیشنهاد کرده است.