از فرزندپروری اسلامی و نقش آن در سلامت معنوی جامعه نباید غفلت شود
دکتر سیدعلیرضا مرندی در ديداري که 21 اسفند 1402 به اتفاق هيات رئيسه فرهنگستان با وزير بهداشت و معاونان وی داشت، بر تاثیر متقابل سلامت معنوي و فرزندپروري اسلامي برای رشد جامعه تاکید کرد و پیگیری و اجرای سیاست‌های کلی سلامت ابلاغی مقام معظم رهبری(مدظله) را در همه عرصه ها ضرورتی دانست که نباید از آن غفلت شود.
به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل، در نشست مشترکی که وزیر و معاونان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با هیات رئیسه فرهنگستان علوم پزشکی کشور، صبح روز دوشنبه ،۲۱ اسفند ماه در ستاد وزارت بهداشت داشتند، برخی از مهمترین اولویت‌های مدنظر فرهنگستان علوم پزشکی به عنوان اتاق فکر نظام سلامت برای رفع مشکلات کنونی کشور مطرح گردید. در اين نشست كه دو ساعت به طول انجاميد، دکتر مرندی فعالیت های صورت گرفته در حوزه سلامت معنوی در فرهنگستان علوم پزشکی را برشمرد و افزود: تا کنون با مشارکت حوزه‌های علمیه، پژوهشكده فرهنگ و اندیشه اسلامی، موسسات پژوهشی و دانشگاهی، فعالیت های مهمی در این زمینه انجام داده ایم، اما هنوز موفق نشده‌ايم آنطور که شایسته است جایگاه سلامت معنوی اسلامي را به عنوان بعد چهارم سلامت به جامعه بشناسانیم. وی گفت: سند ملي سلامت معنوی اسلامي با همکاری پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، تدوین شده و اقدامات عملی متعددی نیز در این راستا در حال انجام است، از جمله کتاب‌هایی در حوزه سلامت معنوی در فرهنگستان به چاپ رسیده و در اختیار دانشجویان حوزه پزشکی قرار گرفته و در تلاش هستيم تا آموزش‌هاي سلامت معنوي را به دانشگاه‌های غیر پزشکی نیز گسترش دهيم.دکتر مرندی خاطرنشان كرد: البته سلامت معنوي اسلامي بحث حساس و مهمي است که باید طرح موضوع و آموزش عمومی مفاهیمآن در جامعه با دقت بسیاري صورت پذیرد. رئیس فرهنگستان علوم پزشکی به موضوع مهم تکامل جسم و روح کودکان در سال‌های اولیه "ECD " Early childhood development اشاره کرد و افزود: چندین سال است که بسیاری از کشورها از این مفهوم در تربیت کودکان استفاده می‌کنند که بسیار هم موثر بوده است و برای درک این رویکرد باید بدانیم که حواس پنجگانه جنین در داخل رحم نیز رشد می‌کند و سال‌های اولیه زندگی، مناسب‌ترین زمان برای برنامه‌ریزی اخلاقی و معنوی زندگی یک نوزاد است و اگر این برنامه را در كشور عملياتي كنيم، بسیار موفق خواهیم بود و می‌توانیم از طریق فرزند پروری اسلامی سلامت معنوی را فراگیر کنیم. همچنين با اين روش، والدین می توانند بهترین تربیت و آموزش را برای فرزندان خود ارائه دهند، زیرا در این نگاه تنها به سلامت جسم توجه نمی‌شود. در ادامه دکتر محمد علی محققی معاون علمی فرهنگستان با تاکید بر مسئولیت عظیم وزارت بهداشت، برای تامین سلامت مردم، گفت: همه می‌دانند وزارت بهداشت در راستای مسئولیت عظیمی که دارد چقدر صادقانه تلاش می‌کند و باید از خدمات با ارزش و صادقانه وزارت بهداشت قدردانی شود. دکتر محققی افزود: شبکه بهداشت از معجزات انقلاب اسلامي و نظام نگهداشت و ارتقای سلامت است و طبق فرمایش رهبری باید بازسازی و تحکیم شود.وی با بیان این که تلاش‌های فرهنگستان علوم پزشکی، بدون حمایت و مشارکت وزارت بهداشت به سرانجام نمی‌رسد، خواستار هماهنگی و ارتباطات بهتر این دو نهاد مهم شد و بیان داشت: اساسنامه فرهنگستان علوم پزشکی بر چهار محور فرهنگسازی سلامت، پیشرفت علمی در سلامت، مشارکت در رصد و پایش سلامت و حمایت طلبی تاکید دارد.وی همچنين به مشاوره‌های مسئولانه و کارشناسانه فرهنگستان علوم پزشکی در راستای تقویت نظام‌سلامت را اشاره و تصریح کرد: هر کاری برای سلامت مردم از طرف فرهنگستان انجام می‌شود خیرخواهانه بوده و التزام به اخلاق، معنویت و رعایت سلامت جامعه در فرهنگستان همواره مدنظر بوده است.معاون علمی فرهنگستان علوم پزشکی بر ضرورت توجه بیشتر به سلامت معنوی، اقتصاد مقاومتی، سبک زندگی سالم با الگوی ایرانی- اسلامی، بیانیه گام دوم انقلاب و برنامه هفتم توسعه در حوزه سلامت تاکید کرد و خواستار تقویت کمیسیون سلامت با مشارکت وزارت بهداشت شد. وی افزود: فرهنگستان علوم پزشكي در نشست‌هاي علمي خود، به اصلی‌ترین موضوعات سلامت کشور در كشور می‌پردازد که مشارکت مسئولان وزارت بهداشت در این نشست‌ها ضروری است.در ادامه دکتر سید جمال الدین سجادی عضو هيات رئيسه فرهنگستان نیز با تاکید بر اهميت سیاست‌های کلی سلامت ابلاغی مقام معظم رهبری(مدظله) گفت: عدم اجرای سیاست‌های کلی سلامت یک فعل حرام است، چرا كه دستور مقام معظم رهبري (مدظله) است و دستوري كه از ايشان صادر شود، وجوب شرعي دارد. دکتر سجادی افزود: بايد یک گروه کارشناسی خبره در وزارت بهداشت تشکیل شود و بر اجراي كامل اين سياست‌ها نظارت داشته باشد. دکتر سجادی به اهميت موضوع تامین سلامت عموم مردم و ارتقای آن اشاره کرد و افزود: توجه به ساختارهای لازم برای تحقق این امر بسیار مهم است.در ادامه نشست دكتر حسين فرشيدي معاون بهداشت وزارت بهداشت نيز به برخی از موضوعات مختلفي كه در جلسه اشاره كرد و عنوان داشت: ما معتقدیم فرهنگستان‌علوم‌پزشكي بازویی قوی در نظام سلامت کشور است زیرا گروه‌های فنی و اجرایی حوزه سلامت در آنجا حضور دارند. معاون بهداشتی وزارت بهداشت ادامه داد: جلساتي به‌طور منظم در رابطه با تکامل اولیه سال‌های اولیه زندگی در فرهنگستان برگزار مي‌شود و از وزارت بهداشت نيز مسئولانی درجلسات حضور دارند و ما در جريان برنامه‌هاي فرهنگستان قرار گرفته‌ايم. دكتر فرشيدي خاطرنشان كرد: از یک ماه پیش طرحي را آغاز كرده‌ايم با عنوان " هزار روز اولیه تکامل" که این هزار روز شامل دو بخش عمده مي‌شود و ۲۷۰ روز از این هزار روز اولیه زندگی شامل قبل از تولد، بارداری و جنیني است كه به صورت مطالعه پایلوت شروع شده و دو سوم دیگر اين طرح براي بعد از تولد در نظر گرفته شده است .دكتر فرشيدي به فعاليت‌هايي كه در زمينه سلامت روان و سلامت اجتماعی صورت گرفته اشاره كرد و گفت: در كشور ۲۳ مرکز سراج وجود دارد که پيگير مسائل مرتبط با سلامت روان و سلامت اجتماعی هستند و حدود ۳۰۰ روانشناس در اين مراكز حضور دارند و مددکاران اجتماعی نيز در اين مراكز مستقر هستند و محل استقرار آنها در مراکز فرمانداری در نقاط مختلف کشور است.دكتر فرشيدي به موضوع ریشه‌کنی هپاتیتC در كشور اشاره كرد و ادامه داد: طبق برنامه‌ریزی‌هاي صورت گرفته، انشالله ریشه‌کنی اين بيماري، تا دو سال آينده قطعي خواهد شد. دکتر ابوالفضل باقری‌فرد معاون‌آموزشي وزارت بهداشت نيز در اين نشست به موضوع سلامت معنوی اشاره كرد و گفت: اين بعد از سلامت، یکی از نیازهای جامعه جهانی است و به‌دليل اهميت آن، سازمان جهانی بهداشت از سال‌ها پيش به آن پرداخته است. وي اظهار داشت: ما در حوزه آموزش، در كارگروه‌هاي مختلفي با فرهنگستان همکاری داشته‌ايم و در بحث سلامت معنوي نيز به دليل اهميت و حساسيت موضوع اذعان داریم كه نمی‌توان سلامت معنوي را تنها در قالب یک کتاب آموزشي به دانشجويان ارائه داد و باید در يك روند و تم طولی آموزشی داده شود و دانشجو به‌طور مداوم با موضوعات آن در ارتباط باشد، زیرا ارائه آن به صورت یک درس امکان‌پذیر نیست. وی گفت: یکی از اجزای مهم آموزش سلامت معنوی استاد است و دانشجو با استاد ارتباط مستقیم دارد و اگر استادان دلسوز و متعهد در دانشگاه‌ها تدريس كنند تا حدودی مي‌توانند بار سلامت معنوی را به درستی به دوش بکشند. معاون آموزشی وزارت بهداشت همچنين خاطرنشان كرد: در حال حاضر 15 مركز جامع سلامت در طرحی پايلوت به مراکز آموزشی تبديل شده و اميدواريم در سال آينده تمامي اين مراكز به مراكز آموزشي تبديل شود تا دانشجويان بتوانند بيشترين تجربه را در اين مراكز كسب كنند. در ادامه دکتر عباس شیراوژن معاون دانشجويي و فرهنگي وزارت بهداشت به فعاليت هاي مرتبط با سلامت معنوي در این حوزه اشاره كرد و گفت: درجشنواره قرآن و عترت امسال به سرفصل‌هایی مرتبط با سلامت معنوی توجه ویژه شده است. سپس دکتر سعيد کریمی معاون درمان وزارت بهداشت نيز به اقداماتی که در حوزه درمان انجام شده اشاره كرد و اذعان داشت: همواره سعی ما بر اين بوده است كه مطابق با سياست‌های کلی سلامت به ابلاغی مقام معظم رهبری(مدظله) حركت كنيم و در بحث راهنماهای بالینی، خدمت بر اساس سطح‌بندی راهنماهای بالینی، یکسانسازي حرفه‌ای در بخش دولتی و خصوصی را اجرايي كرده‌ايم كه اين امر تاكنون بی‌سابقه بوده و خروج نيرو از بخش دولتي به سوی بخش خصوصي را با طرح يكسان سازي، به حداقل رسانده‌ايم. در اين نشست دکتر یونس پناهی معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت نیز به فعاليت‌هاي اين حوزه اشاره كرد و گفت: يكي از فعاليت‌هاي مهم حوزه تحقيقات و فناوري، بژوهش روی نیازهای حوزه سلامت است که با ایجاد کمیته آینده نگاری در ۱۰ محور به آن پرداخته ایم و متناسب با زیرساخت‌های دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور، پژوهش در این زمینه را در قالب ماموریت به دانشگاه‌ها واگذار کرده‌ایم و هیچ دانشگاهی در کشور وجود ندارد که در حوزه سلامت از وزارت بهداشت ماموریت پژوهشی دریافت نکرده باشد. وي خاطرنشان كرد: کمیته آینده نگاری مبارزه با تهدیدهای حوزه سلامت، مانند معضلات دارویی، تجهیزات پزشکی و محدودیت در مواد اولیه دارو را به شرکت‌های دانش بنیان واگذار کرده و اكنون 1500 شرکت دانش‌بنیان داریم که حداقل یک محصول در حوزه سلامت در بازار دارند. دكتر پناهي در بحث سلامت معنوي گفت: در کمیسیون‌های وزارت بهداشت مجوز مجله سلامت‌معنوي صادر شده که اکنون به‌عنوان مجله‌ای علمي پژوهشی فعاليت مي‌كند و مراکز تحقیقاتی مرتبط با سلامت معنوی را به مجله معرفي کرده‌ایم تا از مقالات آنها استفاده شود.سپس دکتر سيد حميد جمال‌الديني معاون حقوقي و امور مجلس وزارت بهداشت نيز در اين نشست، حفظ و صیانت از سلامت جامعه را وظیفه مشترک نهادهای مسئول در تولیت نظام سلامت خواند و انسجام و هماهنگی در این امر را از مهمترين اتفاقات موثر در ارتقای سلامت کشور دانست. در اين نشست بعد از ارائه نقطه نظرات اعضاي هيئت رئيسه فرهنگستانو معاونان وزارت بهداشت، دكتر بهرام عين‌الهي وزير بهداشت ؛ ضمن تشکر از دكتر مرندي و اعضای هیئت رئیسه فرهنگستان گفت: بنده سالهاست كه افتخار عضویت پیوسته فرهنگستان را دارم و در دوران تصدي استاد مرندي شاهد فعاليت‌هاي بسيار مهمي در فرهنگستان علوم پزشكي بوده‌ايم.
وی افزود: یکی ازاین فعاليت‌هاي مهم، پيگيري بحث سلامت معنوي اسلامي است كه از دستاورد‌هاي مهم فرهنگستان است .
وزير بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در این دیدار بر توجه ويژه به اسناد بالادستی در طرح ها و برنامه های وزارت بهداشت تاکيد کرد و گفت: از ايجاد و برگزاری کارگروه های تخصصی مشترک با فرهنگستان علوم پزشکی استقبال می کنيم. دکترعين اللهی با بيان اين که طرح «عدالت و تعالی نظام سلامت» وزارت بهداشت بر اساس اسناد بالادستی تدوين شده است، گفت: فرهنگستان علوم پزشکی با حضور کارشناسان برجسته نظام سلامت، برای حوزه سلامت فرصت و ظرفيتی بزرگ است و از تداوم جلسات مشترک و ايجاد کارگروه های تخصصی با فرهنگستان علوم پزشکی استقبال می کنيم.وی اظهار داشت: وزير بهداشت، اقدامات ارزشمند کميته قرآن و عترت فرهنگستان علوم پزشکی را مورد اشاره قرار داد و گفت: با وجود تحريم ها شاهد پيشرفت های فراوانی در حوزه سلامت هستيم و همکاری وزارت بهداشت و فرهنگستان علوم پزشکی می تواند به اين پيشرفت ها شتاب دهد . دکتر عين اللهی اظهار داشت: خوشبختانه نسل جوان امروز مانند نسل آغازين انقلاب و دفاع مقدس در صحنه اند و حال آن که دشمن می خواهد با تبليغات مسموم در فضای مجازی، واقعيات جامعه را تحريف کند. وی برگزاری اردوهای راهيان نوروحضور گسترده دانشجويان در اين اردوها را مورد اشاره قرار داد و گفت: :مهمترين رويکرد ما کادرسازی برای آينده است و اجرای برنامه‌های فرهنگی به ايجاد پشتوانه‌های فکری و معنوی لازم برای فعالان آينده نظام سلامت کمک می کند. دکترعين اللهی با اشاره به اجرای طرح «دارويار» خاطرنشان کرد: داروهای توليد ايران با ارز۴۲۰۰ تومانی در کشور توليد و به کشور‌های همسايه قاچاق می شد و با۱۰برابر قيمت اصلی به فروش می رفت، در واقع قاچاقچيان از ارزان بودن ارز سود می بردند، نه از فروش دارو، بنابراين لازم بود با اجرای طرح دارويار از اين مشکلات جلوگيری شود.
وزير بهداشت يادآور شد: در اين دوره به پيشگيری و بهداشت که مورد تاکيد فرهنگستان علوم پزشکی است،توجه ويژه ای شده است .
به‌عنوان نمونه تا کنون۲۰۰۰ خانه بهداشت تأسيس و پنج هزار موتورسيکلت در شبکه بهداشت توزيع شده است؛ در حالی که پيش از اين برای اين گونه اقدامات در شبکه مشکل وجود داشت.
وی اظهار داشت: وزارت بهداشت را با روزانه ۷۰۰ کشته کرونايی ۷۰۰ ، ميليون يورو تعهدات و ۵۰ هزار ميليارد تومان بدهی تحويل گرفتيم و نخستين اقدام ما در حوزه بهداشت انجام واکسيناسيون همگانی بود.
دکتر عين اللهی يادآور شد: در شروع ،به خاطر بد عهدی صادرکنندگان واکسن ،فقط ۱۸ ميليون دز واکسن تزريق شد و تعداد مرگ ها تا آذر 1400 به132 هزار نفر رسيد؛ اما با بسيج ملی واکسيناسيون و تزريق۱۵۵ ميليون دز واکسن، تعداد مرگ و ميرها کاهش يافت و از آن زمان تا مهار همه گيری کرونا حدود۲۲ هزار جانباخته کرونا در سراسر کشور داشتيم.
وزير بهداشت،درمان و آموزش پزشکی با بيان اين که تزريق روزانه۷۰ هزار دز واکسن را به بيش از يک ميليون و600 هزار دز در روز و۸ ميليون و۷۰۰ هزار دز درهفته رسانديم، افزود: اين تلاش‌ها باعث شد در اجلاس قاهره، سازمان بهداشت جهانی اقدام سريع ايران برای واکسيناسيون، ايمنی بخشی مردم و مهار کرونا را مورد تجليل قرار داد.
دکترعين اللهی، ايجاد کمربند بيمارستانی در شهرهای اقماری تهران را يادآور شد و گفت: اغلب بيمارستان‌های مهم و امکانات بيمارستانی در مناطق برخوردار شهر تهران متمرکز بود که با راه اندازی بيمارستان‌های شهرهای فرديس،ملارد ،شهريار، ورامين، پاکدشت و اسلامشهر، دسترسی به امکانات درمانی در مناطق پيرامونی شهر تهران را افزايش داديم.
وی اضافه کرد: فرديس با700 هزار نفر جمعيت بيمارستان نداشت و در ملارد ساخت يک بيمارستان34سال طور کشيده بود که ايجاد کمربند بيمارستانی توانست مناطق محروم و کم برخوردار استان تهران را پوشش دهد.
دکتر بهرام عين اللهی بر همدلی و همکاری نيروهای ولايی و وفادار به انقلاب اسلامی تاکيد کرد و اظهار داشت :خوشبختانه فرهنگستان علوم پزشکی حمايت و استفاده از اين نيروها را مورد توجه قرار داده است.
وزير بهداشت در خصوص اجرای برنامه سلامت خانواده اظهار داشت: پزشکی خانواده از سال۸۲در کشور شروع شد ولی در بخش شهری موفقيت چندانی نداشت ، با اين که 7هزار ميليارد تومان هزينه اين طرح شد، در شيراز و مازندران شاهد ارتقای شاخص‌های سلامت با اجرای اين برنامه نبوديم. وزير بهداشت تاکيد کرد:برنامه سلامت خانواده را به عنوان تکميل کننده طرح پزشکی خانواده راه اندازی کرديم تا برای هر ايرانی با کد ملی، يک پرونده الکترونيک سلامت ايجاد شود و در همين زمينه« پويش ملی سلامت» با مشارکت چشمگير مردم شکل گرفت و پويش سلامت کودکان نيز در سال جديد آغاز خواهد شد. دکتر عين اللهی در سخنان خود، فرمايش های مقام معظم رهبری(مدظله) در حوزه سلامت را نصب العين مديران وزارت بهداشت دانست و گفت:با کمک دولت در راستای توجه به آينده سازان کشور،درمان کودکان زير7 سال را رايگان کرده ايم.
گفتنی است در پايان اين نشست بر همكاري دوجانبه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و فرهنگستان علوم پزشكي كشور تاكيد و مقرر شد در خصوص راهکارهای مدیریت معضل مهاجرت نخبگان از كشور، جلساتي با حضور اعضای هيات رئيسه فرهنگستان تشكيل شود و راهکارهای اساسی و مناسب ارائه شود.
