لازم است آموزش در کشور با رویکرد پزشکی فردمحور بهروز شود
نشست علمی "کاربرد پزشکی فرد محور در بالین" با حضور معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاستجمهوری و جمعی از پژوهشگران و استادان این حوزه به میزبانی گروه آموزش پزشکی فرهنگستان علوم پزشکی در تهران برگزار شد. پزشکی فرد محور شاخهای نو در علوم پزشکی است که از اطلاعات ژنتیکی هر فرد برای بهبود اقدامات مربوط به پیشگیری، تشخیص و درمان بیماریهای شخص وی بهطور اختصاصی استفاده می کند.
به گزارش روابطعمومی و امور بینالملل فرهنگستانعلوم پزشکی کشور، در ابتدای نشست " کاربرد پزشکی فرد محور در بالین" که سوم تیرماه 1403 در سالن مجمع عمومی فرهنگستان علوم پزشکی برگزار شد، دکترسید حسن امامی رضوی دبیر فرهنگستان علوم پزشکی گفت: فرهنگستان علوم پزشکی فعالیتهای متنوعی دارد و در آن ۱۸ گروه علمی و کارگروه ویژه فعالیت میکنند که محور اصلی فعالیت کارگروهها؛ همگرایی در موضوعات با یکدیگر است. وی نشست علمی "کاربرد پزشکی فرد محور در بالین" را مصداقی از همگرایی با محوریت گروه آموزش پزشکی و همکاری دیگر بخشهای فرهنگستان و نهادهای علمی مرتبط دانست. دکتر امامی رضوی تاکید کرد: بحث پزشکی فرد محور، بحث بسیار مهمی در حوزه پزشکی است و کشورهای منطقه فعالیت چشمگیری در این زمینه دارند و ما نباید در این عرصه عقب بمانیم.
در ادامه دکتر باقرلاریجانی رئیس گروه آموزش پزشکی در رابطه با جایگاه پزشکی فرد محور در بالین و ارتقا سلامت با تاکید بر اینکه رویکرد جدیدی وارد حوزه پزشکی شده است که به نظر میرسد در حال طی کردن سیر تکاملی خود است اظهار داشت: هنر علم پزشکی این است که متناسب با شرایط متفاوت، بتوانیم توصیههای مناسب ارائه دهیم و درمان بیماری متناسب با شرایط بیمار است، همچنین در پزشکی فردمحور ما تنها به ویژگیهای بالینی فرد توجه نمیکنیم، بلکه عناصر و اطلاعات ژنتیکی فرد و سایر اطلاعات فردی یک بیمار را در نظر میگیریم و بر اساس آنها توصیههای درمانی لازم را ارائه میدهیم.
دکترلاریجانی با اشاره به اینکه بر اساس ویژگیهای فرد محور، درمانهای هر بیمار به صورت هدفمند ارائه میشود و ما میتوانیم پیشبینی و پیشگیری بیماریها را هم انجام دهیم افزود: یک سوم مرگ و میر ناشی از عوارض دارویی است و ما با اطلاعات درمانی بهتر، میتوانیم از این مرگ و میر جلوگیری کنیم.
در ادامه دکتر روحالله دهقانی معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاستجمهوری که بهعنوان سخنران در این نشست حضور داشت؛ ضمن اشاره به برخی فرصتها و تهدیدهایی که در مسأله «پزشکی دقیق» یا «پزشکی فرد محور» از نظر اقتصادی و درمانی در کشور و منطقه وجود دارد، گفت: از زمانی که بشر با محتوا و موضوع علم آشنا شد؛ چند دوره یکبار، با امواج فناوری که الگوهای نگرش ما را تغییر میدهند، مواجه شدیم؛ در دورانی این تغییر الگو (پارادایم) هر صد سال یکبار، پس از آن هر 30 سال یکبار و امروز هر دو تا سه سال یکبار، این امر را شاهد هستیم.
وی، این تغییر الگوها را مضاف بر اینکه سبب تحول در بسیاری از مسائل میشود، سببساز گشایش پنجره فرصت های جدید نیز برشمرد و ادامه داد: بر مبنای افق گشاییهایی که فناوری های جدید ایجاد کرده است، موضوعی تحت عنوان «پزشکی دقیق» یا «پزشکی فردمحور» آشکار میشود و این مهم یکی از موج های فناوری است که از یکسو سبب شکست و از سوی دیگر باعث توفیق خواهد شد.
معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان رئیس جمهور اظهار داشت: بسیار مرسوم است در زمانی که یک موضوع جدید وارد جامعهای شود، پذیرش آن با مقاومت روبرو شود و به علت مقاومت افراد، رشد و شکوفایی در جامعه با تاخیر رخ میدهد و دقیقا همین موضوع در جامعه ای که افراد با بحث آشنایی ندارند با سرعت بیشتری شکوفایی پیدا میکند.
معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان رئیس جمهور با اشاره به اینکه در موضوع پزشکی نیز این مساله صادق است، تصریح کرد: در جمهوری اسلامی ایران طی پنجاه سال گذشته یک جامعه فرهیخته و دارای اکوسیستم بسیار قوی از پزشکی ساخته ایم که با قدرت در حال فعالیت است و مراقبت از نوآوری، مقاومت نکردن در مقابل امواج نوآوری و برنامهریزی دقیق یک موضوع بسیار مهم است که باید به آن توجه کرد.
دکتر دهقانی، درخصوص رویکردهای متفاوت صاحبنظرانی که درخصوص چرایی حرکت به سمت حوزه پزشکی دقیق به بحث و تبادل نظر میپردازند؛ اذعان کرد: از جمله این رویکردها، رویکردهای اقتصادی است؛ بیماریهای مزمن مانند سرطان و … که حدود ۶۰ درصد آمار مرگ و میر را به خود اختصاص میدهند، بیش از۴۰ درصد هزینههای درمان را شامل میشوند. همچنین رویکرد دیگر این است که مردم این دوره اطلاعات بیشتری تولید میکنند، در نتیجه جامعه انتظار دارد صنعت پزشکی تحول جدیتری را دنبال کند.
وی گفت: توجه به موضوع پزشکی دقیق فراتر از اینکه یک موضوع درمانی و اقتصادی باشد یک موضوع حاکمیتی و حکمرانی است و«امنیت»، بزرگترین پیشران علم و فناوری در دنیا است. دکتر دهقانی ضمن اشاره به موضوع پیشران های علمی و فناوری در قرون گذشته اظهار داشت: در ۴۰۰ سال گذشته، پیشران علم و فناوری در دنیا «فرهنگ» بوده است. در دوران اخیر که ما از فناوری های نوظهوری مانند کوانتوم، علوم شناختی و هوش مصنوعی و .. صحبت میکنیم، «امنیت» پیشران علم و فناوری است و امروز در دنیا نهادهای امنیتی، علم و فناوری را تحریک میکنند و در نهایت تمام فناوری های جدید، بزرگترین رویکردشان این موضوع است.
سپس دکتر حسینعلی شهریاری عضو پیوسته فرهنگستان علوم پزشکی و رئیس کمیسیون بهداشت، درمان یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی در رابطه با پزشکی فرد محور گفت: متاسفانه اکنون در کشورمان در حال ارائه یک طب سنتی هستیم و در این سالها رویکرد ما به پزشکی فرد محور اصلا تغییر نکرده است. وی ادامه داد: اکنون در حوزه درمان با چالشهای بسیاری رو به رو هستیم چرا که برخی افراد نسبت به یک دارو واکنش خوبی نشان میدهند، درحالی که بیمارانی دیگر دارو را مصرف کرده و نتیجه نمیگیرند.
دکترشهریاری افزود: سیاستهای کلی سلامت ابلاغی مقام معظم رهبری درحالی که بیش از ۱۰سال است که در رابطه با آن بحث شده، تاکنون اجرایی نشده است. وی اذعان داشت: ما باید خودمان را در حوزه پزشکی و سلامت بهروز کنیم، اما متاسفانه همچنان مطالب درسی، کتابها و تدریس دانشگاهی ما قدیمی است و تغییرات جزئی داشته است، و ما نیاز به تجدید نظر در حوزه آموزش پزشکی داریم.
رئیس کمیسیون بهداشت و درمان دوره پیشین مجلس شورای اسلامی همچنین گفت: اکنون که به شروع یک دولت جدید نزدیک میشویم باید سیاستهای کلی سلامت را الگو قرار داده و با توجه به آن کار کنیم و اگر میخواهیم عقب نمانیم باید پزشکی سنتی را کنار گذاشته و طبق سیاست های کلی سلامت که شاید نیاز به بازنگری با توجه به نیاز روز جامعه داشته باشد،عمل کنیم. نخبههای زیادی در کشور وجود دارند که با کمک آنها میتوانیم پیشرفتهای چشمگیری را در حوزه سلامت و درمان شاهد باشیم.
وی تصریح کرد: اگر میخواهیم در آینده نیز مردم برای درمان در کشور خودمان بماند و درمان شوند باید از هوش مصنوعی و پیشرفتهای تکنولوژی استفاده کنیم و عقب نمانیم چراکه اکنون در برخی از کشورهای پیشرفته، به کمک هوش مصنوعی بیماری تشخیص داده میشود و راهکارهای مناسب به بیمار ارائه میشود و ما باید خودمان را به این علم برسانیم، در غیر این صورت مردم برای داشتن درمان بهتر به کشورهای دیگر خواهند رفت.
گفتنی است در این نشست 3 ساعته متخصصان و صاحبنظران حوزههای مختلف سلامت حضور داشتند و در پانلهای تخصصی به بحث و تبادل نظر در خصوص پیشرفت این حوزه مهم پزشکی پرداختند.