نخستین کارگاه "خبرنگار ارتقاء دهنده سلامت" با حضور همکاران رسانه‌ای فرهنگستان علوم پزشکی
به‌گزارش روابط عمومی و امور بین الملل فرهنگستان علوم پزشکی، نخستین کارگاه ارتباطات فرهنگستان علوم پزشکی ویژه اصحاب رسانه با عنوان" خبرنگار ارتقاء دهنده سلامت" با حضور دکتر سیدعلیرضا مرندی، رئیس فرهنگستان علوم پزشکی، دکتر کامران باقری لنکرانی رئیس گروه ارتقاء سلامت فرهنگستان و جمعی از صاحب نظران و اصحاب رسانه؛ 18 مرداد ماه 1403 در محل فرهنگستان علوم پزشکی کشور برگزار شد.
رئیس فرهنگستان علوم پزشکی در ابتدای این مراسم ضمن تبریک روز خبرنگار و تقدیر از تلاش فعالان رسانه‌ای حوزه سلامت بر اهمیت اطلاع رسانی در این حوزه و ارتقای سواد سلامت در سطوح مختلف جامعه تاکید کرد و افزود: "سواد سلامت" موضوعی مغفول مانده اما بسیار مهم و درخور توجه است. وی ادامه داد: دانش و سواد سلامت در کشورمان وضعیت مطلوبی ندارد و از گروه پزشکی گرفته تا مجلس و دولت، ممکن است در خصوص شاخص‌های سواد سلامت آگاهی کامل نداشته باشند؛ بسیاری از افراد، سلامت را معادل بیمار و بیمارستان می‌دانند، در حالی‌که مباحث سلامت محور فراتر از مقوله درمان است. دکترمرندی، ارتقای سواد سلامت و سبک زندگی سالم را مقدم بر درمان دانست و افزود: بسیاری از شاخص‌های بهداشتی با دانش مردم ارتباط مستقیم دارد و با افزایش دانش سلامت، شاخص‌های بهداشتی نیز ارتقا می‌یابد.
وی تصریح کرد: سواد سلامت باید متناسب با درک افراد جامعه و با زبانی ساده و قابل فهم بیان شده و انتشار یابد؛ بنابراین، رسانه‌های دیداری، شنیداری و نوشتاری و همچنین مسئولین حوزه سلامت و کادر بهداشت و درمان در مراکز خدمات بهداشتی درمانی باید مطالب مرتبط با سلامتی را با زبانی قابل درک از سوی آحاد جامعه، بیان کنند. ممکن است عده زیادی از مردم با مفاهیم تخصصی پزشکی آشنا نباشند، در این حالت چرخه سواد سلامت ناقص باقی می‌ماند، چراکه با زبانی پیچیده با مردم سخن گفته‌ایم و چیزی بر دانش سلامت آنها افزوده نشده است. رئیس فرهنگستان علوم پزشکی کشور، عدالت در سلامت را یکی از اهداف والای نظام سلامت عنوان کرد و افزود: ارتقای سواد سلامت، شکاف طبقاتی را کمتر می‌کند؛ برای مثال، کسی که سواد و آگاهی کاملی از شاخص‌های سلامت ندارد، وقتی علائم اولیه بیماری را مشاهده کند، به وضع سلامت خود توجهی ندارد و فقط زمانی به پزشک مراجعه می‌کند که دیر شده و بیماری اش حاد شده است، چنین فردی در مواجهه با پزشک شرح حال درستی نیز نمی‌تواند ارائه دهد و بالتبع، پزشک نیز ممکن است نتواند تشخیص و درمان صحیحی داشته باشد. دکترمرندی در ادامه گفت: سواد سلامت فقط در قشر کم سواد ضعیف نیست، بلکه در قشر تحصیل‌کرده نیز وضعیت مطلوبی ندارد، در غیر این‌صورت، اکنون وضع بهتر و مترقی‌تری را در حوزه سلامت شاهد بودیم.
در ادامه بخش کارگاهی برنامه روز خبرنگار با ارائه سخنرانی‌های موضوعی آغاز شد. دکتر کامران باقری لنکرانی رئیس گروه ارتقاء سلامت فرهنگستان که متولی برگزاری این کارگاه بود، در سخنرانی خود با اشاره به اینکه مضمون و مفهوم پیام‌های سلامت برای جامعه بسیار مهم و برای اثرگذاری، نیازمند خلاقیت است گفت: به عنوان نمونه می‌توان این عبارت را گفت که ادامه مصرف سیگار، شما را می‌کشد در نظر گرفت. عبارتی با درونمایه منفی که چندان هم مخاطبان آن را جدی نمی‌گیرند. اما در مقابل می‌توان برای تأثیرگذاری بهتر در باره عوارض دخانیات چنین گفت: اگر شما سیگار را ترک کنید، ۱۵ سال به عمرتان اضافه می‌شود. وی به لزوم توجه مدیران نظام سلامت به پیام رسانی به مخاطبان و جامعه اشاره و خاطرنشان کرد: مدیران و سیاست‌گذاران حوزه سلامت همچون تمام مدیران باید مخاطب خودشان را بشناسند، برای مردم حق نگران بودن و ترس را قائل شوند، اطمینان کاذب ندهند، به ابهامات و نادانسته‌ها پاسخ دهند، توصیه‌های روشن و شدنی به مردم اعلام کنند، کمتر قول بدهند و بیشتر عمل کنند، احتمال مشکلات آینده را در خبرهای خوب در نظر بگیرند و سخنگوی مناسب داشته باشند.
دکتر لنکرانی از خبرنگاران حوزه سلامت به عنوان پل ارتباطی بین مردم و نظام سلامت یاد کرد و گفت: اطلاع رسانی در مورد اخبار علمی، افزایش سواد سلامت مردم، پاسخگو کردن نظام سلامت، انتقال خواسته‌ها به سیاست‌گذاران و انتقال برنامه‌ها و اقدامات به مردم از مهمترین اقدامات خبرنگاران حوزه سلامت است. رئیس گروه علمی ارتقا سلامت فرهنگستان علوم پزشکی با بیان اینکه علوم سلامت با تغییرات بسیار سریعی روبرو است، گفت: توصیه‌های سه سال قبل در پزشکی ممکن است تا ۵۰ درصد تغییر کنند و گاهی نیز به ضد خودشان تبدیل شوند. در علوم سلامت برخی اوقات با ابهام و عدم قطعیت در علت بیماری‌ها روبرو هستیم بنابراین باید از جزم‌اندیشی و تعصب دوری کنیم. وی ارتباطات سلامت را پیام رسانی متنی، کلامی و چند رسانه‌ای با هدف تأثیرگذاری و توانمندسازی جامعه برای انتخاب‌های سالم دانست و گفت: ارتباطات سلامت نوعی بازاریابی اجتماعی و با در نظر گرفتن مصلحت جامعه است که با بازاریابی تجاری، کاملاً متفاوت است. دکترلنکرانی ادامه داد: هدف گذاری در ارتباطات سلامت شامل توانمندسازی برای خودمراقبتی، افزایش درک خطر،ترویج رفتارهای سالم، سوق دادن هنجارهای اجتماعی و سالم و افزایش بهره‌مندی از خدمات سلامت است و سازمان جهانی بهداشت تاکید دارد اطلاعاتت سلامت باید در دسترس، قابل انجام، قابل اعتماد و فارغ از تبعیض ارائه شود. وی که در سال‌های 1384 تا 1388 وزیر بهداشت دولت نهم بوده است اظهار داشت: مخاطبان ارتباطات سلامت گسترده‌اند از افراد جامعه و ارائه دهندگان خدمات سلامت تا سیاست‌گذاران و سازمان‌های بین المللی که باید همگی بر اساس این ارتباطات بتوانند تصمیم گیری صحیحی برای سلامت جامعه داشته باشند. ازین روست که رسانه‌های سلامت باید بتوانند به ارائه این تصمیمات درست کمک کنند. رئیس گروه علمی ارتقا سلامت فرهنگستان علوم پزشکی با بیان اینکه اخبار نادرست و دروغ تا ۷۰ درصد بیشتر از اخبار صحیح در شبکه‌های اجتماعی پخش می‌شوند، افزود: زمان انتشار گسترده اخبار دروغ، خیلی کوتاه و ۶ برابر سریع‌تر از اخبار درست است و در حوزه سلامت، اخبار درست اهمیت بسیار زیادی دارد، چرا که ممکن است خبر نادرست باعث جان باختن افراد شود.
گفتنی است عنوان سخنرانی دکتر کامران باقری لنکرانی "اهمیت خبررسانی برای سلامت جامعه" بود و پس از او نیز دکتر محمدحسین تقدیسی استاد دانشگاه و عضو فرهنگستان علوم پزشکی در باره "سواد سلامت" به ایراد سخنرانی پرداخت. دیگر سخنرانان این نشست دکتر فیروزه زارع فراشبندی با موضوع "اختلالات اطلاعاتی در حوزه سلامت"، دکتر محمدهادی همایون با موضوع " بایسته‌های خبرنگاری در امور اجتماعی" و دکتر حسام‌الدین ریاحی نیز با موضوع "جایگاه ارتباطات سلامت در صدا و سیما" بودند.
همچنین در این مراسم اعضای هیات رئیسه فرهنگستان به نشانه تقدیر از خبرنگاران حوزه سلامت که همکاری شایسته‌ای با فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی داشته‌اند لوح تقدیر و گواهی شرکت در کارگاه آموزشی را به یکایک شرکت کنندگان تقدیم کردند.
