دغدغه های اصلی و اولویت‌های کاری بخش سلامت دولت چهاردهم از دیدگاه فرهنگستان علوم پزشکی

دکتر سید علیرضا مرندی طی نامه ای به دکتر مسعود پزشکیان، رئیس جمهوری اسلامی ایران دغدغه‌های اصلی و اولویت‌های کاری بخش سلامت دولت چهاردهم از دیدگاه فرهنگستان علوم پزشکی را به ایشان اعلام کرد. متن نامه به شرح زیر است:

بسمه تعالی

برادر ارجمند جناب آقای دکتر مسعود پزشکیان

ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران

 سلام علیکم

با احترام، ضمن تبریک مجدد انتخاب جنابعالی و آرای اعتماد کامل مجلس محترم شورای اسلامی به کابینه محترم و بخصوص وزیر محترم بهداشت، درمان و آموزش پزشکی جناب آقای دکتر ظفرقندی و تشکر از هردو بزرگوار، جهت شرکت در صدو نهمین جلسه مجمع عمومی فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران که بازتاب گسترده ای در درون و برون بخش سلامت داشت و با استقبال از پیشنهاد ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران جناب آقای دکتر پزشکیان مبنی بر تقویت جایگاه فرهنگستان علوم پزشکی بعنوان اتاق فکر نظام سلامت، موارد ذیل بعنوان دغدغه های اصلی و اولویت های کاری مهم بخش سلامت دولت چهاردهم از دیدگاه فرهنگستان علوم پزشکی، اعلام می‌گردد و امید می‌رود با همکاری تنگاتنگ وزارت محترم بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سایر نهاد هایی که عملکردشان در تامین، حفظ و ارتقای سلامت آحاد جامعه اثر دارد، توفیقات بیشتری حاصل گردد. توضیح اینکه اولویت ها در دو قسمت  بین بخشی و داخل وزارت بهداشت تقسیم گردیده است و در هر مورد مستندات مربوطه که طی سالیان اخیر در قالب نامه ها، بیانیه ها و خلاصه های سیاستی از طرف فرهنگستان علوم پزشکی به مسئولین  ارسال گردیده اند، آدرس داده شده و مجموعه این مستندات در سه مجلد پیوست گردیده است. البته همانگونه که در جلسه مزبور آن مقام محترم تاکید فرمودند، کارگروه ویژه ای، جهت ارتباط مستمر با وزارت بهداشت و نهاد های موثر بر سلامت تشکیل شده و پیشنهادات تکمیلی و تفصیلی، متعاقبا ارسال خواهد شد که امید است مورد استفاده و عمل مسئولان ذیربط قرار گیرد. این فرهنگستان آمادگی کامل خود را در کمک به سیاستگزاری های اجرایی، رصد و نظارت بر اجرای اهداف سیاستهای کلی سلامت ابلاغی مقام معظم رهبری و قوانین بالادستی اعلام می نماید.

1)    اولویت های مربوط به همکاری های بین بخشی

1.1     در اولویت قرار گرفتن بعد معنوی سلامت در همه سیاستها و برنامه های دولت  ( مجموعه اول صفحات 68 تا 74- مجموعه دوم صفحات 362 تا 367-  مجموعه سوم صفحه 14)

1.2     تعمیق و تکمیل ادغام آموزش و پژوهش پزشکی در مراقبت ها و خدمات سلامت و توسعه آن به سایر بخش‌های آموزش عالی. ( مجموعه دوم صفحات 341 تا 361)

1.3     توجه جدی به افزایش اعضای مرتبط با حوزه سلامت درشورای عالی انقلاب فرهنگی و تشکیل ستاد سلامت در کنار چهار ستاد موجود در دبیرخانه این شورا و تقویت نقش بخش سلامت دربازنگری نقشه جامع علمی کشور. ( مجموعه دوم صفحات 209 تا 216- مجموعه سوم صفحات 114 تا 120- و 146 تا 152)

1.4     توجه جدی به اصلاح ابر چالش های محیط زیست ( بحران آب – آلودگی هوا و خاک)  ( مجموعه اول صفحات 121 تا 123- مجموعه دوم صفحات 242 تا 252)

1.5     توجه جدی به موضوع جمعیت و جوانی آن با توجه به تاکیدات مکرر مقام معظم رهبری و از جمله خطاب معظم له به وزیر محترم بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در جلسه اول هیات دولت با ایشان و تاکید بر عوامل برون بخش سلامت در موضوع جمعیت. ( مجموعه اول صفحات 123 تا 130- مجموعه دوم صفحه 115)

1.6     توجه جدی به موضوع منزلت جامعه پزشکی و نگهداشت نیروی انسانی بخش سلامت، با توجه جدی به حمایت های مادی و معنوی از آنان  ( مجموعه دوم صفحات 314 تا 336)

1.7     تاکید بر تامین پایدار منابع مالی در بخش سلامت، رساندن سهم سلامت از درآمد ناخالص داخلی به سطح کشورهای منطقه( بر اساس بند 10.1 سیاستهای کلی سلامت) بصورتیکه سهم دولت در این بخش افزایش یافته باشد. و توجه به بحث اقتصاد مقاومتی در بخش سلامت. ( مجموعه اول صفحات 131 تا 135)

1.8     مدیریت صحیح موضوع طب سنتی بر اساس بند 12 سیاست های کلی سلامت. ( بازشناسی، تبیین، ترویج، توسعه و نهادینه نمودن طب سنتی ایران). ( مجموعه اول صفحات 220 تا 233- مجموعه دوم صفحات 63 تا 80 )

1.9     تاکید بر نقش شورای عالی سلامت و امنیت غذایی و لزوم ارتقای جایگاه دبیرخانه آن، به این صورت که در دفتر رییس جمهور جایگاه و ستادی برای ابلاغ و پیگیری اجرای مصوبات شورای عالی سلامت و امنیت غذایی با مدیریت وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تشکیل گردد. ( مجموعه سوم صفحات 67 تا 82- و 181 تا 225)

1.10توجه به نقش حیاتی امنیت غذایی، ایمنی غذا و تغذیه حلال و سالم در سلامت آحاد مردم خانواده، جامعه و با اولویت مادران باردار، کودکان و اقشار آسیب پذیر.( مجموعه اول صفحات 104 تا 120- مجموعه دوم صفحات 236 تا 241- مجموعه سوم صفحات 121 تا 132)

1.11تمرکز جدی و مستمر با هدف ارتقای سواد سلامت آحاد جامعه، توانمند کردن و مشارکت فعال آنان در ارتقای سلامتی خود، خانواده و جامعه. بر اساس بند 11 سیاستهای کلی سلامت. ( افزایش آگاهی، مسؤولیت پذیری، توانمندی و مشارکت ساختارمند و فعالانه فرد، خانواده و جامعه در تأمین، حفظ و ارتقاء سلامت با استفاده از ظرفیت نهادها و سازمان‌های فرهنگی، آموزشی و رسانه‌ای کشور تحت نظارت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی) و نقش برجسته صدا و سیما، وزارت اموزش و پرورش و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در ارتقای سواد سلامت جامعه. ( مجموعه دوم ، صفحات 41 تا 50- مجموعه سوم صفحات 16 تا 33- و 178 تا 181)

2)    اولویت های مربوط به حیطه اختیارات وزیر محترم بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

2.1 مهم ترین اولویت وزیر محترم در روزهای اول کاری انتخاب مدیران ارشد ( معاونین و روسای دانشگاهها و دانشکده‌های علوم پزشکی) است در این خصوص فرهنگستان علوم پزشکی مجموعه شاخص هایی را معرفی نموده است.( مجموعه اول صفحه 25- توصيه هايي براي انتخاب و نظارت بر عملكرد  مسئولين ارشد مجموعه بهداشت، درمان و آموزش پزشكي).  واضح است که در این دوره بیش از پیش همفکری و هم راستایی اهداف مجموعه ها با سیاستها و قوانین بالا دستی و نگرش متعالی رئیس محترم جمهور مد نظر قرار خواهد گرفت. یکی از پیشنهادات اجرایی برای این مورد ایجاد شورای مشورتی همه جانبه نگر، برای انتخاب مدیران با تجربه، توانمند و پیگیر اجرای سیاستهای کلی سلامت، با محوریت وزیر محترم و معاون بهداشت خواهد بود.

2.2  اولویت دوم دقت در ایجاد ساختار برنامه ریزی کلان در سطح وزارت برای اجرایی سازی جدی سیاستهای کلی سلامت، قانون برنامه هفتم پیشرفت و سایر قوانین و مقررات جاری حاکم بر وزارت بهداشت است. در حال حاضر برنامه ریزی در یکی از دفاتر زیر مجموعه معاونت توسعه و مدیریت منابع صورت می گیرد که جایگاه مناسبی نیست. فارغ از اینکه تغییر ساختاری بوجود آید یا خیر، لازم است موضوع برنامه ریزی کلان با مدیریت وزیر محترم انجام شود. دقت در تفکیک وظایف جاری و توسعه ای واحدها و جایگذاری برنامه های توسعه ای و جاری بصورت تفکیکی در سامانه برنامه عملیاتی وزارت و واحد های زیر مجموعه مورد تاکید است.

2.3 برنامه ریزی جدی و نظارت بر احیای شبکه بهداشتی درمانی از جهت زیر ساخت و برنامه ها و باز بینی کلیه برنامه‌های در حال اجرا در معاونت های بهداشت، درمان، آموزش و تحقیقات و سایر واحد ها بر اساس اهداف شبکه. ( مجموعه اول صفحات 75 تا 95- مجموعه دوم صفحات 92 تا 105-  مجموعه دوم صفحات 11 تا 129- و 286 تا 304- و 368 تا 380-  مجموعه سوم صفحات 153 تا 169)

 لازم بذکر است شبکه بهداشتی درمانی کشور بستری است که کلیه اهداف مد نظر در سیاست های کلی سلامت از جمله تعیین کننده های اجتماعی سلامت، همکاریهای بین بخشی، آموزش پزشکی جامعه نگر و پاسخگو، بیماریهای غیر واگیر و همه برنامه های بهداشتی درمانی اعم از درمان سرپایی، بستری، درمانهای تخصصی و فوق تخصصی با هزینه و نیروی انسانی کمتر در آن جای می گیرد و  احیا و تکمیل و توسعه این شبکه بهداشتی درمانی، نیاز به نیروهای آموزش دیده ، نظام ارجاع و پرونده الکترونیک با داده های معتبر دارد.

2.4 احیا و اجرای کامل نظام ژنریک و اصلاح وضعیت دارو و باز نگری در طرح دارویار با تامین منابع ارزی و ریالی لازم. ( مجموعه اول صفحات52 تا 55 و 57 تا 64- مجموعه دوم صفحات 254 تا 264- مجموعه سوم صفحات 98 تا 107- و 133 تا 140- و 170 تا 173)

2.5  تحول نظام آموزش پزشکی جمهوری اسلامی ایران در راستای بند های 1 و 13 سیاستهای کلی سلامت. ( مجموعه اول صفحات 17 تا 41- مجموعه دوم صفحات 85 تا 86- و 192 تا 208- مجموعه سوم صفحات 98 تا 107)

2.6  تقویت شتاب علمی و تحقیقات کاربردی با رویکرد نظام نوآوری در کشور. ( مجموعه دوم صفحات 107 تا 110)

2.7 تاکید و تمرکز بر موضوع عدالت در سلامت هم در توزیع نیروی انسانی سلامت و منابع مالی و تجهیزات بر اساس سیاستهای آمایش سرزمینی و سطح بندی، بین آحاد مردم و هم در توزیع منابع و درآمد ها بین ارائه کنندگان مراقبت‌ها و خدمات سلامت . ( مجموعه اول صفحات 99 تا 100)

2.8  توجه به موضوع سلامت روان و ابعاد مختلف آن. با تمرکز بر کنترل استرس های سیاسی و اجتماعی. ( مجموعه اول صفحات 49 تا 51-  مجموعه دوم صفحات 172 تا 188)

2.9  توجه جدی به توسعه سلامت دیجیتال(رقومی) و هوش مصنوعی مورد استفاده در تامین و ارتقای سلامت با در نظر گرفتن و رعایت ارزیابی فن آوریهای آن، با توجه به تاکیدات مقام معظم رهبری و تکالیف برنامه هفتم توسعه ( ماده 69)   ( مجموعه دوم صفحات 305 تا 313)

در انتها برای جنابعالی و دولت محترم و بخصوص دستگاه هایی که نقش جدی در تامین، حفظ و ارتقای سلامت مردم و جامعه دارند، آرزوی موفقیت و سلامتی نموده و آمادگی کامل مجموعه کارشناسی عظیم فرهنگستان علوم پزشکی را برای تحقق آرمانهای مقدس جمهوری اسلامی ایران و رهنمود های مقام عظمای ولایت، اعلام می دارد.

دکتر سید علیرضا مرندی

رئیس فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران