هشدار نسبت به هزینه‌های کمرشکن سلامت در طبقات محروم؛ نظام بیمه نیازمند اصلاح ساختاری است
در نشست اخیر گروه علوم بهداشتی و تغذیه فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران، نتایج سه‌ساله مطالعات هزینه–درآمد خانوار در حوزه سلامت با تمرکز بر پرداخت‌های از جیب مردم مورد بررسی قرار گرفت و چالش‌های کلیدی نظام سلامت، بیمه و ارائه خدمات مورد بحث قرار گرفت.
به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل، نشست گروه علوم بهداشتی و تغذیه فرهنگستان علوم پزشکی در تاریخ ۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۴ با محوریت ارائه گزارش «نتایج مطالعات هزینه–درآمد خانوار در حوزه سلامت طی سه سال اخیر» برگزار شد.
در این جلسه، دکتر اکبری ساری گزارش مبسوطی از این مطالعات ارائه کرد که شامل تحلیل‌های آماری درخصوص متوسط پرداخت از جیب خانوار برای خدمات سلامت در مناطق شهری و روستایی و مقایسه آن در پنجک‌های درآمدی بود.
بر اساس این گزارش، خانوارهای واقع در پنجک اول درآمدی بیشترین آسیب‌پذیری را در برابر هزینه‌های کمرشکن سلامت دارند. هرچند هزینه پرداختی آن‌ها کمتر از دهک‌های بالاتر است، این امر ناشی از فقر شدید و ناتوانی در استفاده از خدمات سلامت است، نه بهبود وضعیت بهداشتی.
دکتر اکبری ساری همچنین با اشاره به این نکته که سهم سلامت از تولید ناخالص داخلی (GDP) در ایران حدود نصف کشورهای توسعه‌یافته است، افزود: حتی کشورهایی با سهم کمتر از (GDP) مانند تایلند با چهار درصد، عملکرد بهتری در هدایت منابع حوزه سلامت دارند؛ این نشان از اتلاف منابع در سیستم سلامت ایران دارد.
از دیگر چالش‌های مهم مطرح‌شده در جلسه، عدم پوشش خدمات پیشگیرانه توسط بیمه‌ها و ناکارآمدی نظام فعلی پزشک خانواده برای کاهش پرداخت از جیب مردم بود. همچنین، کیفیت پایین خدمات، بی‌اعتمادی مردم، و عدم مشارکت مؤثر آنان در نظام شبکه سلامت از موانع اصلی دستیابی به عدالت سلامت عنوان شد.
تأکید بر ضرورت بازنگری در سیاست‌های بیمه سلامت با رویکرد عدالت‌محور
در راستای ارتقای عدالت در نظام سلامت، بر لزوم تعیین سهم خدمات پیشگیرانه در بسته‌های بیمه‌ای، تدوین بسته مشخص بیمه پایه برای اقشار کم‌برخوردار و تفاوت در میزان فرانشیز بیمه برای گروه‌های کم‌درآمد تأکید شد.
همچنین، ضرورت اثرگذاری نظام سلامت در چارچوب حکمرانی مطلوب و طراحی شاخص‌های قابل سنجش برای مدیریت و سیاست‌گذاری مسئولان حوزه سلامت مورد توجه قرار گرفت.
