مقابله با چاقی در ایران با رویکردی چندجانبه
به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل؛ نشست مشترک گروه‌های علمی علوم بالینی و ارتقاء سلامت فرهنگستان علوم پزشکی با عنوان «مقابله با چاقی در ایران با رویکردی چندجانبه» روز چهارشنبه ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۳ در سالن مجمع فرهنگستان برگزار شد. این نشست با حضور اعضای دو گروه و مشارکت مجازی بیش از یکصد نفر از متخصصان و علاقه‌مندان به موضوع چاقی برگزار گردید.
در آغاز جلسه، دکتر کامران باقری لنکرانی، رئیس گروه ارتقاء سلامت، و دکتر امیدوار رضائی، رئیس گروه علمی بالینی، با تأکید بر اهمیت و فوریت موضوع، به تشریح ابعاد مختلف بحران چاقی در کشور و ضرورت مداخلات چندجانبه برای پیشگیری و کنترل آن پرداختند.
در ادامه، سخنرانان متخصص از حوزه‌های مختلف پزشکی و سلامت عمومی شامل دکتر عزیزی (متخصص غدد)، دکتر آزادبخت (متخصص تغذیه)، دکتر استوار (اپیدمیولوژیست) و دکتر الله‌وردی‌پور (رئیس انجمن علمی آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت)، دیدگاه‌های تخصصی خود را درباره علل، پیامدها و راهکارهای مقابله با چاقی در سطوح مختلف ارائه کردند.
چاقی، تهدیدی برای سلامت ملی
براساس داده‌های ارائه‌شده در نشست، چاقی و اضافه‌وزن به یکی از چالش‌های اصلی سلامت در ایران تبدیل شده‌اند. در حال حاضر، ۲۱.۳۸ درصد از بزرگسالان دچار چاقی و ۳۵.۲۶ درصد دچار اضافه‌وزن هستند. در کودکان و نوجوانان نیز، میزان چاقی به ۸.۰۸ درصد و اضافه‌وزن به ۱۱.۷۱ درصد رسیده است. این آمار نگران‌کننده از میانگین جهانی و منطقه‌ای نیز فراتر رفته‌اند.
چاقی نه تنها زمینه‌ساز بیماری‌های غیرواگیر مانند دیابت، بیماری‌های قلبی-عروقی و انواع سرطان است، بلکه پیامدهای روانی-اجتماعی و اقتصادی گسترده‌ای نیز در پی دارد. روند جهانی از دو برابر شدن نرخ چاقی بزرگسالان و چهار برابر شدن در کودکان از سال ۱۹۹۰ تا ۲۰۲۲ حکایت دارد.
عوامل خطر و راهکارها
در این نشست، عوامل خطر کلیدی شامل مصرف بالای کربوهیدرات‌های تصفیه‌شده، نوشیدنی‌های شیرین، فست‌فودها، کاهش مصرف فیبر و لبنیات کم‌چرب، کم‌تحرکی، اضطراب و اختلالات روانی به‌عنوان عوامل مؤثر در افزایش چاقی معرفی شدند.
سیاست‌ها و راهکارهای پیشنهادی برای مهار این روند شامل موارد زیر بود:
۱. بهبود تغذیه:
ترویج مصرف نان سبوس‌دار و لبنیات کم‌چرب
اعمال مالیات بر نوشیدنی‌های شیرین و غذاهای پرقند
محدودسازی تبلیغات غذاهای ناسالم
برنامه "شیر مدرسه" و حمایت غذایی از اقشار کم‌برخوردار
۲. ارتقای فعالیت بدنی:
توسعه زیرساخت‌های شهری مانند پیاده‌روها و مسیرهای دوچرخه‌سواری
ورزش روزانه در مدارس و محل‌های کار
حمایت مالی دولت برای دسترسی مردم به امکانات ورزشی عمومی
۳. اقدامات سیاست‌گذارانه:
برچسب‌گذاری مواد غذایی
گنجاندن کنترل BMI در سیاست‌های منابع انسانی
افزودن خدمات مشاوره تغذیه به بسته بیمه پایه سلامت
شرکت‌کنندگان در این نشست تأکید کردند که مقابله با چاقی نیازمند همکاری فرابخشی و برنامه‌ریزی مستمر در سطوح ملی و محلی است. اجرای سریع، ارزیابی مداوم، و مشارکت اجتماعی می‌تواند به تحقق اهداف جهانی از جمله توقف افزایش نرخ چاقی تا سال ۲۰۲۵ و کاهش مرگ‌های زودرس ناشی از بیماری‌های غیرواگیر تا ۲۰۳۰ کمک کند
