تهدیدهای امنیت غذایی جهان و ایران
الناز جعفروند، زهرا عبداللهی، ساره عدالتی، محمدحسین نیکنام، محسن جلالی
گروه علمی سلامت و همکاری‌های بین‌المللی، فرهنگستان علوم پزشکی، تهران، ایران
زمینه و هدف: تأمین امنیت غذایی از ارکان اصلی توسعه پایدار کشورهاست و مقابله با ناامنی غذایی باید به عنوان یکی از اهداف کلان برنامه‌ریزی‌های توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور در نظر گرفته شود. این مطالعه باهدف بررسی تهدیدهای کنونی امنیت غذایی جهان و ایران انجام گرفت.
روش: این مطالعه، یک مطالعه مروری است که از طریق مرور متون علمی موجود در حوزه امنیت غذا و تغذیه و سیاست‌گذاری غذا و بررسی منابع موجود در پایگاه‌های اطلاعاتی داخلی و خارجی و نیز، استفاده از کلیدواژه‌های امنیت غذایی، چالش‌های امنیت غذایی، ایران، جهان، food security، food insecurity، challenges انجام گرفت.
یافته‌ها: همه‌گیری کووید-19، تغییرات اقلیمی، خشک‌سالی و کم‌آبی، دورریز و ضایعات غذایی، جنگ و تعارضات از نوع گرم و سرد (انواع تحریم‌ها)، بحران‌های اقتصادی و افزایش جهانی قیمت مواد غذایی، کشورهای جهان به‌ویژه کشورهای با درآمد پایین‌تر را در معرض خطر افزایش ناامنی غذایی قرارداده است. سیاست‌های اقتصادی و برنامه‌های حمایتی دولت از عواملی است که به‌طور مستقیم بر سبد و سفره غذایی خانوارهای طبقات پایین درآمدی و فقیر در راستای تأمین نیازهای فیزیولوژیک تغذیه‌ای مؤثر است. ازجمله مهم‌ترین این سیاست‌ها، برنامه یارانه کالاهای اساسی خوراکی و برنامه‌های کمک غذایی دولت و تخصیص یارانه به گروه‌های آسیب‌پذیر است؛ لذا یارانه‌ها باید باهدف تأمین نیازهای اساسی اقشار کم‌درآمد هدفمند شود.
نتیجه‌گیری: در چند سال اخیر و با شدت گرفتن تحریم‌های غیرانسانی و ظالمانه غرب، مقام معظم رهبری واژه اقتصاد مقاومتی را به ادبیات کشور افزودند. اقتصاد مقاومتی در حیطه امنیت غذایی تلاش برای ایجاد یک نظام غذا و تغذیه پایدار با همکاری همه بخش‌های توسعه، با بهره‌گیری حداکثری از ظرفیت شورای عالی سلامت و امنیت غذایی و درنظرگرفتن راهکارهایی ازجمله توجه به ظرفیت‌های آب‌وخاک، حفظ محیط‌زیست، کاهش ضایعات مواد غذایی و ترویج تولید و مصرف غذاهای بومی و حمایت از کشاورزی روستایی است.
واژه‌های کلیدی: امنیت غذایی، تأمین مواد‌غذایی، سیاست تغذیه، کووید-19
برای دریافت مقاله به تارنمای نشریه فرهنگ و ارتقاء سلامت مراجعه فرمایید.
