بررسی ابعاد جسمی، روانی و اجتماعی سلامت سالمندان و نحوه حکمرانی این حوزه
به گزارش روابط‌عمومی و امور بین الملل؛ نشست شورای آینده‌نگاری، نظریه‌پردازی و رصد کلان سلامت فرهنگستان علوم پزشکی 29 شهریورماه 1403 در آستانه روز جهانی سالمندی نهم مهرماه به بررسی ابعاد جسمی، روانی و اجتماعی سلامت سالمندان و نحوه حکمرانی این حوزه پرداخت.
نشست شورای آینده‌نگاری فرهنگستان پزشکی بر اساس روال معمول با سخنان دبیر فرهنگستان علوم پزشکی دکتر امامی رضوی آغاز شد و با جمع‌بندی معاون علمی فرهنگستان علوم پزشکی دکتر محققی پایان یافت. دکتر رئیسی معاون وزیر بهداشت نیز از جمله شرکت‌کنندگان در این نشست در کنار دیگر استادان حاضر و اعضای فرهنگستان بود که در سخنان خود بر لزوم توجه به مسائل سالمندان تاکید کرد.
در این نشست دکتر بتول احمدی عضو گروه سلامت زنان فرهنگستان گفت: در جریان تدوین سند سلامت زنان و بررسی موضوع توانمندسازی زنان در دوران سالمندی، بر نکاتی که وجه تمایز این گروه از مردان و زنان دلالت دارد، تاکید شد.
وی گفت: اگرچه زنان امید به زندگی طولانی تری نسبت به مردان دارند، اما بیماری‌های مزمن و محدودیت‌هایی همچون فقر و ناتوانی را در مدت طولانی‌تری تجربه می‌کنند، همچنین آنان مسئولیت مراقبت از دیگر سالمندان را نیز در خانواده بر عهده دارند و دوران تنهایی بیشتری را تجربه می‌کنند و باید گفت ارتقاء سواد سلامت بیشتر در این گروه هم به خودمراقبتی آنها و هم به ارتقای سلامت اعضای خانواده، محله و جامعه کمک خواهد کرد.
وی با اشاره به اینکه افراد میانسال بسیاری به مراقبت از والدین سالمند خود می‌پردازند گفت: هزینه های بالای مراقبت از سالمندان آنها را دچار مشکل ساخته است و اگر نسل سالمند سالم باشد و درگیر بیماری و ناتوانی نباشد خود الگویی برای نسل آینده و منشا امید برای جوانی جمیت می‌شود.
دکتر علی حائری عضو پیوسته و رئیس گروه سلامت و همکاری‌های بینالملل فرهنگستان که در این نشست حضور داشت گفت: تفاوت فلسفی کودکی و سالمندی در قرآن نیز بسیار مورد تاکید قرار گرفته است و کودکی انفجار رشد و حالتی پیش از کمال آدمی است و سالمندی نیز دوران فرسایش و نقصان پس از کمال است. زیرا افراد بالای 65 سال ممکن است در هر لحظه از زندگی خود در جریان خون عروق کوچک مغزی دچار وقفه و علائمی شوند و با جریان مجدد خون به حالت طبیعی مشکل رفع شود که این مفهوم قرآنی نکسه به معنای نقصان دوباره پس از کمال در دوران میانسالی است که به اراده الهی رخ می‌دهد.
دکتر عبدالرحمان رستمیان عضو فرهنگستان علوم پزشکی نیز در این نشست خاطرنشان کرد: شهرداری تهران در انجمن سالمندان خود تجربه موفقی داشته است و خوب است از تجربیات و امکانات دیگر نهادها همچون شهرداری‌ها استفاده شود، به‌عنوان مثال اماکنی برای آموزش سلامت به سالمندان در پارک‌ها دایر شود که می‌توانند بسیار موثر باشند، همچنین خود مراقبتی همراه با تغذیه سالم و فعالیت بدنی کافی از مهم‌ترین ارکان به‌تعویق انداختن پوکی استخوان در سالمندی است.
دکتر حسین ملک افضلی عضو پیوسته فرهنگستان هم با اشاره به این مهم که حل مسائل سالمندان جنبه اجتماعی دارد و با برنامه‌های اجتماعی ارتقای سلامت سالمندان به‌صورت محله محور در مرکز بهداشت قابل تحقق است، گفت: روانشناس عضو شبکه بهداشت باید در جهت آموزش مردم برای مردم در هر محله نقش آفرین باشد .
سپس دکتر محسن شتی، متخصص اپیدمیولوژی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران خاطرنشان کرد: رویکرد ما نسبت به سالمندان بیماری محور بوده است و اگر توجه به فعالیت بدنی سلامت دهان و دندان و.. به‌عنوان رویکرد سلامت سالمندان معطوف شود بر اساس برنامه‌هایی مناسب برای سالمندان می‌توان از ظرفیت شبکه بهداشت هم می‌توان در این جهت بهره برد. وی گفت: تمام کمیسیون‌های مجلس، نهاد‌های اجرایی، وزارت راه و شهرداری و .. باید به این حوزه توجه داشته باشند.
در پایان دکتر محققی معاون علمی فرهنگستان در جمع بندی بحث‌ها و نظرات مطرح شده گفت: این نشست ترسیم واقع‌بینانه‌ای از راهبردهای قابل اجرای ارتقاء سلامت سالمندان است.
وی گفت: یک ارزش محوری در این حوزه و دیگر موضوعات از نظر فرهنگ اسلامی وجود دارد که بصیرت نام دارد و بصیرت قدرت دیدن آن چیزی است که در نگاه ساده قابل مشاهده نیست و نیازمند خردمندی و حال اندیشی است و حل مسائل حوزه سالمندان نیازمند چنین بصیرتی است.
وی افزود: هفت راهبرد و پنج اقدام برگزیده از این جلسه جمع آوری و تبدیل به یک مجموعه راهکار قابل اجراخواهد شد.
معاون علمی فرهنگستان اذعان داشت:اسناد فرهنگستان پس از پرداختن به یک موضوع ضروری نظام سلامت و بر اساس برون دادهای آن نشست انجام می‌پذیرد، لذا مستند حمایت طلبی بر اساس این نشست با رویکرد قابل اجرا بودن و فارغ بودن از هیجانات تهیه خواهد شد و برای بررسی بیشتر به حاضرین در جلسه نیز داده خواهد شد و از مسئولان نظام سلامت دعوت خواهیم کرد که به این نشست نگاه کاربردی داشته باشند.
خاطر نشان می‌شود اعضای نشست شورای آینده‌نگاری، نظریه پردازی و رصد کلان سلامت فرهنگستان علوم پزشکی کشور به بحث و گفتگو و تبادل نظر حول این موضوع مهم نظام سلامت پرداختند و در پایان مباحث جمع بندی و برای ارائه راهکار، تصمیم گیری خواهد شد.
