چالش‌ها و راهکارهای شایسته‌سالاری و جانشین‌پروری در نظام سلامت*
به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل؛ در آستانه برگزاری کنفرانس «شایسته‌سالاری و جانشین‌پروری در مدیریت نظام سلامت» در ۲۶ آبان ماه ۱۴۰۴، با دکتر خلیل علی محمدزاده، عضو وابسته فرهنگستان علوم پزشکی و دبیر علمی این کنفرانس، گفت‌وگویی انجام شد تا به بررسی ابعاد مختلف این موضوع مهم پرداخته شود.
دکتر محمدزاده تأکید کرد که شایسته‌سالاری نه یک انتخاب لوکس بلکه یک ضرورت ایمنی برای حفظ کیفیت خدمات درمانی است و جانشین‌پروری باید از درون سازمان و بر اساس یک سیستم منسجم انجام شود. او اشاره کرد که نبود شایسته‌سالاری می‌تواند منجر به کاهش کیفیت خدمات و به خطر افتادن جان بیماران شود و افزود که مدیریت راهبردی و برنامه‌ریزی بلندمدت از ارکان اصلی تضمین سلامت مردم است.
در ادامه، وی درباره اهمیت جانشین‌پروری در تاب‌آوری نظام سلامت به ویژه در بحران‌ها مانند پاندمی‌ها گفت: «سازمان‌هایی که مدیران شایسته و تیم‌های آماده داشتند، عملکرد بهتری از خود نشان دادند.» همچنین او انتصاب مدیران از بیرون سازمان را اقدامی اشتباه و سیاسی دانست که به تضعیف اعتماد و کاهش مشارکت منجر می‌شود.
دکتر محمدزاده همچنین سرمایه‌گذاری روی مدیران شایسته را مهم‌تر از خرید تجهیزات پزشکی دانست و افزود که مدیران توانمند می‌توانند از امکانات محدود بیشترین بهره‌وری را کسب کنند.
در بخش دیگری از گفتگو، وی به عوامل محدودکننده شایسته‌سالاری اشاره کرد و فرهنگ مدیریتی ناسالم، ترس از قدرت، روابط به جای ضوابط، پارتی‌بازی و کوتاه‌بینی را از جمله موانع اصلی برشمرد. همچنین درباره ترس سازمان‌ها از جانشین‌پروری، ریسک درگیری‌های داخلی و احتمال خروج افراد شایسته را دلیل اصلی این نگرانی‌ها دانست و بر ضرورت شفافیت و سیستماتیک بودن این فرآیند تأکید کرد.
وی در خصوص معیارهای شناسایی مدیران شایسته، به مدل‌های شایستگی و ارزیابی‌های جامع از جمله مصاحبه‌های ساختاریافته و تحلیل عملکرد اشاره کرد و مراحل برنامه مؤثر جانشین‌پروری را شامل شناسایی استعدادها، طراحی برنامه‌های توسعه فردی، مربیگری، منتورینگ و ارزیابی مستمر برشمرد.
دکتر محمدزاده در پایان نقش دانشگاه‌ها و نظام آموزشی را حیاتی دانست و بر ضرورت تمرکز بر آموزش‌های کاربردی و همکاری نزدیک با مراکز درمانی تأکید کرد. همچنین از رسانه‌ها خواست تا با رصد انتصاب‌های غیرمنطقی، تبلیغ الگوهای موفق و ایجاد مطالبه‌گری قاعده‌مند، پاسدار گفتمان شایسته‌سالاری در جامعه باشند.
این گفت‌وگو فرصتی ارزشمند برای تأمل در مسیر تحقق عدالت و کیفیت در مدیریت نظام سلامت است و با نزدیک شدن به زمان برگزاری کنفرانس، انتظار می‌رود گفتمان شایسته‌سالاری و جانشین‌پروری بیش از پیش در کانون توجه قرار گیرد.
گفتنی است کنفرانس *«شایسته‌سالاری و جانشین‌پروری در مدیریت نظام سلامت»* توسط زیرگروه مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی (گروه تخصصی پیراپزشکی) فرهنگستان علوم پزشکی، با مشارکت استادان دانشگاه‌های علوم پزشکی، روز دوشنبه ۲۶ آبان ۱۴۰۴ از ساعت ۸ تا ۱۱:۴۵ در سالن مجمع عمومی فرهنگستان علوم پزشکی برگزار خواهد شد و دارای امتیاز بازآموزی برای جامعه پزشکی می باشد.
